واکسن با به چالش کشیدن سیستم ایمنی، بدن انسان را در مقابل بیماریهای خطرناک یا مسری، ایمن میکند. در این مقاله جزئیات کاملی در مورد انواع واکسن این دوران، علل ضرورت آن و نحوه مراقبت پس از واکسن ارائه خواهد شد.
اینفینیتی کیدز یک فروشگاه لباس بچگانه آنلاین است که میتوانید برای خرید لباس دخترانه و همچنین خرید لباس پسرانه با بهترین کیفیت و مناسبترین قیمتها از آن تهیه کنید.
انواع واکسن نوزاد و کودک
مکانیزم واکسن در بدن به این صورت است که با فعال کردن سیستم دفاعی و تقویت سیستم ایمنی، احتمال ابتلا به بیماری را تا حد بسیار زیادی کاهش میدهد. حتی اگر فرد به بیماری واکسینه شده، مبتلا گردد، علائم و آثار آن بسیار کم خواهد بود. بنابراین واکسیناسیون در مواقع خاص و یا به صورت دورهای، در اغلب کشورها انجام میگیرد. یکی از برنامههای عمومی واکسیناسیون، مربوط به نوزادان و کودکان است. انجام واکسیناسیون به موقع میتواند فرد را در تمام عمر از این نوع بیماریها مصون نگاه دارد.
مطالعه بیشتر: بهترین و موثرترین روشهای درمان خانگی سرما خوردگی کودک و نوزاد را بشناسید.
طی برنامه EPI (توسعه ایمن سازی) در ایران، کودکان و نوزادان در مقابل بسیاری از بیماریها مانند سل، فلج اطفال، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت B، سرخجه، سرخک، اوریون، هموفیلوس و آنفولانزای تیپ B واکسینه میشوند.
اولین واکسن نوزاد
اولین واکسن نوزاد در بدو تولد (حداکثر 24 ساعت بعد از تولد) ارائه میشود که شامل ب.ث.ژ، هپاتیت B و فلج اطفال خوراکی است. ب.ث.ژ برای ایمن سازی در برابر بیماری کشنده سل بوده و بهترین زمان تزریق آن، بدو تولد است. اگر فردی تا یک سالگی به این واکسن مجهز نشود، بعد از آن تزریق نمیگردد. هپاتیت ب نوعی بیماری است که در نوع حاد به سیروز کبدی یا حتی سرطان کبد منجر میشود. بهترین زمان ایمن سازی بدن در برابر این بیماری بدو تولد است.
جدول واکسن 1402 کودکان و نوزادان
جدول واکسیناسیون کودکان از بدو تولد تا 6 سالگی به شرح زیر است:
نوع واکسن
|
سن |
ب.ث.ژ- هپاتیت B- فلج اطفال خوراکی |
بدو تولد
|
پنج گانه یا پنتاوالان (شامل واکسن سه گانه یعنی سیاهسرفه، دیفتری، کزاز و هموفیلوس آنفولانزای تیپ B و هپاتیت B)- فلج اطفال خوراکی
|
دو ماهگی |
پنج گانه- فلج اطفال خوراکی (OPV)- فلج اطفال تزریقی (IPV)
|
چهار ماهگی
|
پنج گانه – فلج اطفال خوراکی |
شش ماهگی
|
MMR (حاوی ویروس زنده ضعیف شده سه بیماری سرخجه، سرخک و اوریون)
|
دوازده ماهگی |
سه گانه- فلج اطفال خوراکی- MMR
|
هجده ماهگی
|
سه گانه- فلج اطفال خوراکی |
شش سالگی
|
لازم به ذکر است که طبق آخرین تغییرات کشوری، واکسن پنج گانه با اضافه شدن دو واکسن دیگر، جایگزین واکسن سه گانه یا ثلاث در 2، 4 و 6 ماهگی شدهاست. همچنین در فاصله 12 تا 15 ماهگی واکسن هپاتیت A و واریسلا (آبله مرغان) نیز تزریق میگردد.
مطالعه بیشتر: بهترین نکات برای بلند شدن و افزایش قد کودکان
اگر واکسن نوزاد و کودک طبق جدول واکسن و در موعد مقرر تزریق نگردد، برای ایمن سازی فرد در زمانهای مختلف برنامهها و جداول دیگری وجود دارد. به عنوان مثال جدول ایمن سازی فردی که برای اولین بار بین 7 تا 18 سالگی مراجعه کرده است به این شرح خواهد بود:
توع واکسن
|
مراجعه |
دوگانه بزرگسالان- فلج اطفال خوراکی و تزریقی- هپاتیت B- MMR
|
اولین مراجعه
|
دوگانه بزرگسالان- فلج اطفال خوراکی- هپاتیت B- MMR
|
یک ماه بعد از اولین مراجعه |
دوگانه بزرگسالان- فلج اطفال خوراکی |
یک ماه بعد از دومین مراجعه
|
دوگانه بزرگسالان- فلج اطفال خوراکی- هپاتیت ب |
شش ماه تا یک سال بعد از سومین مراجعه
|
برنامه واکسن نوزاد در شرایط استثنایی مانند کودک متولد شده از مادر با HIV مثبت، کودکان دارای نقص ایمنی، تشنج، ضایعات مغزی، دریافت کنندگان خون یا عضو پیوندی، زردی، تب یا بیماریهای خفیف متفاوت خواهد بود.
مزایای واکسیناسیون کودکان
واکسیناسیون با وارد کردن ویروس و باکتریهای زنده، ضعیف شده و یا فعال به بدن، هشداری به بدن در برابر آن ویروس یا میکروب میدهد. در اثر این هشدار عمدی، مکانیسم دفاعی بدن در مقابل آن بیماری آمادگی پیدا کرده و تقویت میشود. از آن جایی که این ویروسها در فضای آزمایشگاهی ضعیف و کنترل شدهاند، آسیبی به بدن وارد نمیکنند اما مزایای بسیاری دارند.
خرید جوراب بچه گانه در طرحهای متنوع،با نمک و با کیفیت از فروشگاه پوشاک اینفینیتی
از جمله مهمترین مزایای واکسن نوزاد، کاهش آمار ابتلا و مرگ و میر در برابر بیماریهای خطرناکی مانند سل، کزاز، فلج اطفال و غیره است. بعد از آب آشامیدنی بهداشتی، واکسیناسیون نوزادان و کودکان بیشترین نقش را در کاهش مرگ و میر ایران داشته است. بنابراین ضروری است نسبت به این موضوع توجه کافی داشته باشیم.
مراقبت های پس از واکسن کودک
نکته بسیار مهم این است که به هیچ وجه کودک را از آمپول یا دکتر نترسانیم در این صورت نسبت به واکسن نیز حساس شده و علائم نامطلوب بیشتری از خود بروز میدهند. ثانیا درد کودک را به طور کامل منکر نشده و از اطمینان بیش از حد به کودک پرهیز کنیم. مثلا نگوییم «اصلا درد نداره» بلکه واقعیت را آشکار کرده و بگوییم «درد داره اما میدونم که میتونی تحمل کنی». داشتن آرامش درونی والدین، پرهیز از بیان کلمات حاکی از اضطراب و استرس از دیگر روشهای روانی برای تسکین درد کودک است.
علاوه بر روشهای روانی، روشهای جسمانی برای تسکین درد واکسن نیز ضرورت دارد. نوازش، در آغوش گرفتن کودک، برقراری تماس پوست مادر با نوزاد شیرخوار بسیار موثر خواهد بود. برای کاهش علائم درد و تب بعد از واکسن توصیه میشود از پوشاندن لباس تنگ، تماس دست کودک یا سایر اجسام با محل واکسن جلوگیری شود. استامینوفن برای کاهش و کنترل تب و درد ضروری است. قرار دادن کمپرس سرد و مرطوب برای جای واکسن که قرمز و متورم شده، راهکار مناسبی است.
اینفینیتی کیدز، بهترین فروشگاه لباس بچه گانه آنلاین است که میتوانید برای خرید لباس دخترانه، لباس پسرانه و همچنین خرید لباس نوزادی با بهترین کیفیت و مناسبترین قیمتها از آن تهیه کنید.
سخت ترین واکسن نوزاد
همه مادرها از عواقب و پیامدهای واکسن نوزاد به خصوص در ساعات و روزهای اولیه پس از تزریق نگران هستند. معمولا یکی از سوالاتی که از یکدیگر یا متخصصان میپرسند این است که سختترین واکسن نوزاد کدام است؟ تجربه مادران نشان میدهد که عکس العمل نوزادان در مقابل واکسنهای مختلف متفاوت است. مثلا ممکن است نوزادی بعد از واکسن 4 ماهگی علائم درد و بیقراری بیشتری نشان دهد و نوزاد دیگری با واکسن 18 ماهگی چنین علائمی از خود بروز دهد. بنابراین نمیتوان با اطمینان گفت کدام واکسن، سختتر از بقیه است.
واکسن کودکان چند دوز است؟
واکسن نوزاد و کودک برای پیشگیری از برخی بیماریهای مهم از بدو تولد تا 18 ماهگی و دوز نهایی واکسن در 6 سالگی کودک تزریق میشود که به واکسن کلاس اول مشهور است. واکسیناسیون در برابر برخی بیماریها در همین دوران کامل میگردد اما برخی واکسنها تا بزرگسالی ادامه دارد. مانند واکسن دوگانه (شامل واکسن دیفتری و کزاز) که بعد از 6 سالگی هر ده سال یک بار تزریق میگردد. انجام واکسیناسیون در برابر برخی بیماریها مانند آنفولانزا، طبق نظر والدین به خصوص در فصل پاییز تزریق میشود.